Αφορμή για αυτό το μικρό κείμενο ήταν ένα πρόσφατο
ταξίδι μου στη Βόρειο Ελλάδα και οι εντυπώσεις μου από την εικόνα και
λειτουργία των αεροδρομίων Ηρακλείου και Θεσσαλονίκης.
Τόσο κατά την αναχώρηση όσο και κατά την
επιστροφή μου εντυπωσιάστηκα από το
σφρίγος, την κίνηση και την πολυκοσμία του αεροδρομίου Ηρακλείου. Ο διάδρομος απογειώσεων
ήταν συνεχώς απασχολημένος. Μεγάλος
αριθμός αεροπλάνων από διάφορες χώρες περίμεναν τη σειρά τους για να απογειωθούν
δίνοντας το χώρο στάθμευσης σε άλλα που εν τω μεταξύ προσγειώνονταν. Φαντάζεστε
τι θα γίνεται τους επόμενους μήνες στην αιχμή της τουριστικής περιόδου.
Την εντελώς αντίθετη εικόνα έδινε το αεροδρόμιο
Θεσσαλονίκης: Λίγος κόσμος, λίγα σταθμευμένα αεροπλάνα, σχεδόν άδειοι οι
εσωτερικοί χώροι, πλήρης απουσία τουριστών.
Ένα τυπικό επαρχιακό αεροδρόμιο!! Καμία σχέση με το πολύβουο και
πολυσύχναστο αεροδρόμιο Ηρακλείου!
Το
αεροδρόμιο Ηρακλείου έχει τουλάχιστον τριπλάσια κίνηση από το αεροδρόμιο
Θεσσαλονίκης! Αυτή η διαφορά θα είναι
εντυπωσιακότερη τους επόμενους μήνες
κατά την κορύφωση της τουριστικής περιόδου.
Προβληματίζεται κανείς σκεπτόμενος ότι αυτό το
μικρό ή μεσαίο αεροδρόμιο (της Θεσσαλονίκης) αποκτά υπερατλαντική εμβέλεια
με την επέκταση του διαδρόμου απογειώσεων κατά 600 μέτρα προς την θάλασσα. Η
δαπάνη; Περίπου τριακόσια εκατομμύρια ευρώ!! Αυτό, παρά το υψηλό κόστος, δεν
είναι απαραίτητα κακό. Ίσως, ανοίγοντας νέες προοπτικές στο μέλλον, να
αποσβεστεί σύντομα αυτή η δαπάνη.
Όμως είναι ανεξήγητο και εξαιρετικά περίεργο να θεωρούν οι αρμόδιοι
ότι αυτό που έγινε στο μικρό (σε κίνηση)
αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης δεν χρειάζεται να γίνει στο μεγάλο αεροδρόμιο Ηρακλείου! Ιδιαίτερα όταν αυτό το αεροδρόμιο θα
αντικατασταθεί με την κατασκευή νέου στο Καστέλλι!! Θα κατασκευαστεί λοιπόν το
δεύτερο μεγαλύτερο σε συνολική κίνηση και το πρώτο σε τουριστική κίνηση
αεροδρόμιο της χώρας και δεν θα έχει υπερατλαντική εμβέλεια!! Αυτά τα
παράξενα και περίεργα μόνο στη χώρα μας νομίζω ότι συμβαίνουν!!
Αντίθετα με ότι συμβαίνει στη Θεσσαλονίκη,
εδώ αλλάζουν τα αρχικά σχέδια και μειώνουν το μήκος του διαδρόμου κατά 1000
μέτρα! Για να κάνουν, λέει, οικονομία! Άσχετα αν η μείωση του κόστους, με αυτή
την επιλογή, είναι λιγότερη από το 4% του συνολικού!! Ανεξάρτητα από την αντίδραση
των τουριστικού του επιστημονικού
και επιχειρηματικού κόσμου της Κρήτης.
Κόντρα στην κοινή λογική! Θα μεταφερθεί
το αεροδρόμιο Ηρακλείου στο Καστέλλι με
όλα τα μειονεκτήματά του!
Όλοι, εκτός ίσως των αρμοδίων, γνωρίζουν
ότι κάθε νέο έργο έχει αναφορά και
προοπτική στο μέλλον και όχι στο παρελθόν. Ιδιαίτερα ένα νέο αεροδρόμιο στην
τουριστικότερη περιοχή της χώρας, την Κρήτη, δεν επιτρέπεται να μην μετέχει
ισότιμα στην κατανομή της αεροπορικής κίνησης στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία και κοινωνία. Αντίθετα πρέπει να
έχει όλες εκείνες τις προδιαγραφές που θα το κάνουν διεθνώς ανταγωνιστικό αλλά
ταυτόχρονα σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης για την Κρήτη και τη χώρα.
Σε
μια χώρα όπου το 81% των τουριστών μετακινείται αεροπορικώς, είναι τουλάχιστον
παράξενο, περίεργο ή ακόμα και ύποπτο να κατασκευάζεται νέο διεθνές αεροδρόμιο
που θα δέχεται τον μεγαλύτερο αριθμό πτήσεων τσάρτερ, χωρίς δυνατότητα
παγκόσμιας εμβέλειας!! Άραγε ποια
αεροδρόμια χρειάζονται την παγκόσμια εμβέλεια; Είναι δυνατόν αυτό το νέο
αεροδρόμιο της Κρήτης και της Ελλάδας, το αεροδρόμιο Καστελλίου, να μην μπορεί
να στέλνει απ’ ευθείας τους επισκέπτες από τη Β. Αμερική, την Ιαπωνία και την Αυστραλία στον
τόπο τους;
Είναι βέβαιο εξάλλου ότι η μείωση του
μήκους του διαδρόμου θα μειώσει την ανταγωνιστικότητα του αεροδρομίου και της
Κρήτης στον καταμερισμό της τουριστικής κίνησης από τις πολλά υποσχόμενες
αναδυόμενες αγορές της Κίνας, της Ινδίας, της Ν. Αμερικής και της Αφρικής. Η αμφίβολη,
κατά 3- 4%, μείωση του κόστους κατασκευής με το ψαλίδισμα του διαδρόμου σε καμία
περίπτωση δεν δικαιολογεί μια τόσο
μεγάλη αναπηρία!
Η υπόσχεση των αρμοδίων ότι στο μέλλον
μπορεί να γίνει επέκταση του διαδρόμου, μάλλον ανησυχεί παρά καθησυχάζει
κανένα. Πρώτον, διότι την παγκόσμια
εμβέλεια το αεροδρόμιο Ηρακλείου και κατά μείζονα λόγο το νέο αεροδρόμιο
Καστελλίου δεν θα τη χρειαστεί μελλοντικά την « χρειάζεται χθες»!!
Δεύτερον, επειδή γνωρίζουμε καλά ότι η επέκταση ενός μικρού συστήματος δεν
δημιουργεί ένα μεγάλο σύστημα αλλά ένα έκτρωμα! Τρίτον επειδή είναι ολοφάνερο
ότι γίνεται προσπάθεια για τον γενικότερο περιορισμό του ρόλου και των
προοπτικών του νέου αεροδρομίου ως παράγοντα ανάπτυξης και προόδου του τόπου
μας!
Τι σημαίνει άραγε η απεμπλοκή των οδών
προσπέλασης από τις υποχρεώσεις του παραχωρησιούχου; Ότι η κατασκευή αυτών των
δρόμων παραπέμπεται στις Ελληνικές καλένδες και επομένως το αεροδρόμιο γίνεται
ακόμη πιο μικρό, ακόμη πιο αναποτελεσματικό ως παράγων ανάπτυξης της ευρύτερης
αλλά και της τοπικής κοινωνίας που το περιβάλλει.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι παρά τις
πιέσεις που ασκήσαμε, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για την αρχιτεκτονική του
αεροδρομίου. Αντιμετωπίζεται (αρχιτεκτονικά) περίπου σαν να πρόκειται για κατασκευή, σύγχρονων
πάντα, θερμοκηπίων, ορνιθοτροφείων ή συγκροτήματος αποθηκών!! Η
πρώτη και η τελευταία εικόνα της Κρήτης για τους εξ ουρανού επισκέπτες είναι
τόσο δευτερεύουσα ώστε να μην δικαιολογεί ούτε ένα απλό αρχιτεκτονικό
διαγωνισμό ιδεών για το μεγαλύτερο έργο που έγινε ποτέ στο Νησί;
Δεν είναι ώρα να εξετάσουμε τα
συμφέροντα που οδηγούν στην κατασκευή ενός ανάπηρου αεροδρομίου στον τόπο μας.
Ασφαλώς υπάρχουν και ίσως είναι πολυπλοκότερα από όσο μπορούμε να φανταστούμε
εμείς οι απλοί πολίτες. Είναι όμως ώρα να αντιδράσουμε, να ενδιαφερθούμε για
αυτό που θα επηρεάσει θετικά και αρνητικά τη ζωή μας. Να πιέσουμε για το
καλύτερο μέλλον της Κρήτης και του τόπου μας. Να κάνουμε γνωστό στους πάντες ότι το αεροδρόμιο θέλουμε να γίνει με
εμάς δηλαδή με την συμμετοχή και την παρουσία μας και όχι σαν να μην υπάρχουμε
στον τόπο μας! Με σεβασμό και όχι με την περιφρόνηση των ανθρώπινων
δικαιωμάτων μας, όπως άλλωστε συμβαίνει σήμερα σε όλες τις πολιτισμένες χώρες
του κόσμου.
Αυτές είναι οι σημαντικές προτεραιότητες
που πρέπει να ιεραρχήσουμε και να υπηρετήσουμε όλοι για το παρόν και κυρίως το
μέλλον του τόπου και των ανθρώπων του. Ήρθε η ώρα του διαλόγου ή και του αγώνα
αν δεν αποδίδει ο διάλογος. Η αδράνεια δεν είναι ούτε δικαίωμα ούτε, πολύ περισσότερο, χαρακτηριστικό των υπεύθυνων ανθρώπων! ΟΧΙ ΣΤΟ ΑΝΑΠΗΡΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ!!
Αρκαλοχώρι
10/6/2013
Χαράλαμπος
Γιαννόπουλος
